PORADNIA PSYCHOLOGICZNO - PEDAGOGICZNA NR 2

Aktywność dzieci i młodzieży w sieci w dobie koronawirusa.

Nowa sytuacja związana z pandemią koronawirusa, a tym samym pewien rodzaj izolacji społecznej, przyczynia się niestety do zwiększonej aktywności dzieci i młodzieży w sieci. Pociechy szukając kontaktu z rówieśnikami zawsze chętnie sięgały po komputery i komórki, obecnie jest to ich jedyna droga komunikacji. Dodatkowo sieć stała się przestrzenią edukacyjną.

Nie zapominajmy również, że technologie cyfrowe dają możliwość prawie nieograniczonego dostępu do atrakcyjnych filmów, z czego dzieci i młodzież chętnie korzystają, zwłaszcza teraz, gdy obejmuje je odgórny nakaz przebywania w domach. Sytuacja taka sprzyja niestety tzw. „wchłonięciu w sieć”, co jest nazywane cyberzaburzeniami.Młody człowiek bardzo szybko „zaprzyjaźnia się” z cybertechnologiami, a to powoduje wysoki poziom pobudzenia jego niedojrzałego układu nerwowego. Młode mózgi uczą się funkcjonować w nowych warunkach biochemicznych przy wzmożonym wydzielaniu serotoniny i dopaminy. Ponieważ układ nerwowy lubi być wzmacniany takim „biochemicznym koktajlem”, w przypadku ograniczenia dostępu do TV, smartfona, komputera, x-boxa itp. dzieci zaczynają się buntować. Taka młodzieńcza rewolta przeciwko ustalonym przez rodziców zasadom używania np. komputera jest uciążliwa i przysparza trudności, natomiast nie zwalnia rodziców od obowiązku modelowania relacji dziecko- cybertechnologie. Należałoby zadbać o optymalny kontakt dziecka z cybertechnologiami kierując się paroma wskazówkami : do trzeciego roku życia kontakt dzieci z cyberzabawkami oraz TV powinien być ograniczony do minimum, do 13 roku życia funkcjonowanie dziecka w sieci lub oglądanie telewizji powinno kończyć się przed godziną 21, dzieci nie powinny używać dwóch narzędzi cyfrowych jednoczenie, dla dzieci w wieku 5-12 lat 1 h dziennie z cybertechnologią co drugi dzień, 13-15 lat do 2 h dziennie (maksymalnie 6 dni w tygodniu), noc i wieczór powinny być wolne od cybertechnologii, jednego dnia nie więcej jak dwa filmy po południu i wieczorem, instalowanie filtrów rodzicielskich. Pomocne przy organizacji dziecku dnia jest stworzenie harmonogramu i umieszczenie go w widocznym miejscu (zapisanie czegoś znacznie zwiększa szanse na realizację). Dziecku należy wyznaczać na zadania konkretny czas, gdyż to zniechęca je do korzystania z rozpraszaczy takich jak skontrolowanie spraw na facebooku, skorzystanie z messengera itp. Dobrze jest ustalić dziecku „najważniejsze zadanie dnia”- konkretną czynność, za którą będzie w pełni odpowiedzialne (pomoc w przygotowaniu obiadu, pomoc rodzeństwu, referat do szkoły, tresowanie psa itp.) Zadanie takie nie powinno być dla dziecka zbyt łatwe, musi być wyzwaniem i mieć wysoki priorytet. Po wykonaniu takiego zadania nie może zabraknąć wzmocnienia i pochwalenia dziecka. Przy wykonywaniu zadań domowych należy pozwolić dziecku na samodzielność i okazać mu zaufanie. Kiedy dziecko poświęca czas temu na czym nam zależy, co pewien czas można sprawdzić jak mu idzie i dać wzmocnienie oraz przypomnieć, że to co robi jest ważne, mając na uwadze fakt, że nikt nie lubi robić rzeczy nieważnych. Rodzic może zwiększać zainteresowanie dziecka czytaniem podrzucając mu ciekawe lektury. Jeśli w obecnych warunkach dostęp do książek jest utrudniony, warto zainteresować się ofertą różnych portali czytelniczych, które na czas pandemii udostępniają za darmo część swoich zbiorów. Wiązałoby się to z czytaniem książek w formie elektronicznej lub słuchaniem audiobooków, ale w przypadku braku książki papierowej, ta alternatywa jest dla dziecka rozwijająca. Co jest bardzo ważne to fakt, że dzieci uczą się w dużej mierze przez modelowanie, a więc obserwowanie zachowań i przyzwyczajeń rodziców. Należy się więc zastanowić, czy przypadkiem sami nie spędzamy zbyt dużej ilości czasu korzystając ze smartfona, czy telewizora. Warto szczerze odpowiedzieć sobie na pytania : „Czy smartfon nie zakłóca mojej komunikacji z dzieckiem?”, „Czy spędzając czas z dzieckiem nie korzystam jednocześnie ze smartfona?”. Kluczem do profilaktyki są granice, nie bójmy się zatem stawiać mądrych granic naszym dzieciom, pamiętając jednocześnie, że dzieci powtarzają często nasze zachowania.

 

opracowała Dominika Maron, psycholog

Źródło : M.Z. Jędrzejko, T. Kozłowski, Cyberzaburzenia : zjawisko, rozwój zachowań problemowych, diagnoza, profilaktyka. Zagrożenia w dobie koronawirusa. Materiały Centrum Profilaktyki Społecznej i Fundacji Bonum Humanum.